Na każdym etapie leczenia onkologicznego, we wszystkich stopniach zaawansowania choroby, postępowanie przeciwbólowe stanowi bardzo istotną część opieki nad pacjentem. Ból odgrywa niezwykle ważną rolę w życiu człowieka, sygnalizując pewne patologie czy zagrożenia, dlatego nigdy nie można go ignorować. U pacjentów z zaawansowaną chorobą nowotworową ból przeradza się w cierpienie fizyczne i psychiczne, które uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Stały postęp farmakoterapii bólu istotnie wpływa na coraz wyższą skuteczność jego leczenia, jednocześnie redukując częstość występowania i natężenia objawów ubocznych. Ma to niebagatelne znaczenie w poprawie jakości życia cierpiącego pacjenta. U chorych z silnym, długotrwałym bólem nowotworowym bardzo silne leki p/bólowe - opioidy powinny być standardowym leczeniem. W leczeniu szpitalnym, preparaty te podawane są podskórnie, dożylnie, lub w pompach, natomiast u chorych leczonych ambulatoryjnie, w domu wykorzystuje się formę doustną lub przezskórną. Niekiedy terapia opioidowa nie wystarczy, skuteczność można uzyskać kojarząc środki przeciwbólowe z lekami wspomagającymi - tak zwanymi koanalgetykami. W leczeniu bólu nowotworowego, morfina jest skutecznym lekiem należącym do silnych opioidów obok przezskórnej formy fentanylu, czy też doustnego oksycodonu. Poza działaniem przeciwbólowym wykorzystuje się ją do znoszenia innych objawów towarzyszących chorobie nowotworowej - np. duszności. Ma ona również działanie przeciwkaszlowe. Właściwie stosowana morfina jest lekiem skutecznym, bezpiecznym i wygodnym w dawkowaniu. Najbardziej optymalną z punktu widzenia pacjenta drogą podawania jest droga doustna. Po właściwym ustaleniu optymalnej dawki morfiny, przyjmuje się ją ściśle według zegara (przeważnie co 12 godzin). Jest to związane z czasem działania leku. W przypadku morfiny nie istnieje tzw. efekt pułapowy. Taki efekt charakteryzuje leki nieopioidowe i słabe opioidy polega on na tym, że po przekroczeniu określonej dawki skuteczność przeciwbólowa nie poprawia się, natomiast znacznie zwiększa się ryzyko wystąpienia objawów niepożądanych, szczególnie ze strony przewodu pokarmowego. Ważne jest, aby w przypadku leczenia bólu u osób z zaawansowaną chorobą nowotworową dobrać skuteczny lek w odpowiedniej dawce, gwarantuje to zapewnienie oczekiwanej przez pacjenta jakości życia. Rozważanie w takim przypadku ograniczania dawkowania leków opioidowych ze względu na potencjalne (nie udowodnione) ryzyko uzależnienia się od nich jest błędem i co najmniej działaniem niepoważnym! Skuteczność morfiny w leczeniu bólu nowotworowego Bóle towarzyszące chorobie nowotworowej z terapeutycznego punktu widzenia można podzielić na trzy kategorie: Bóle podatne na działanie morfiny Bóle częściowo podatne, tj. ustępujące po podaniu morfiny ale z lekiem wspomagającym Bóle niepodatne, tj. nieustępujące po podaniu morfiny Bóle związane z zaburzeniami czynności przewodu pokarmowego powinny być leczone bardziej swoiście: leki rozkurczowe, środki delikatnie przeczyszczające przy zaparciach, wlewy doodbytnicze. Bóle częściowo podatne na morfinę wymagają dołączenia dodatkowego leku przeciwbólowego działającego w innym mechanizmie lub leku wspomagającego niemającego działania swoiście przeciwbólowego (leki przeciwdepresyjne, rozkurczające mięśnie). Do takich bólów należą: Bóle kostne (ogniska wtórne, przerzutowe nowotworu): np. NLPZ (niesterydowe leki przeciwzapalne), radioterapia, Bóle neuropatyczne związane z uciskiem nerwów: np. leki rozkurczające mięśnie, Bóle w związku z uszkodzeniem nerwów czuciowych: np. blokady, antydepresanty, leki przeciwdrgawkowe, Wzmożone ciśnienie śródczaszkowe: np. leczenie przeciwobrzękowe Bóle oporne na morfinę wymagają odmiennego postępowania. Należą do nich tzw. bóle przebijające, wymagające podawania silnych leków przeciwbólowych drogą przezśluzówkową w sposób doraźny (np. donosowo). Na pewne rodzaje bólu przebijającego np.: nasilenie bólu występuje podczas określonych czynności takich jak: zmiana opatrunku, toaleta można się przygotować. Stosowanie morfiny szybkodziałającej może być wówczas skuteczne, ale należy pamiętać aby jej przyjęcie wyprzedzało o ok. 30-40 minut potencjalny czas pojawienia się bólu. Czasami morfina może być nieskuteczna w leczeniu bólu, szczególnie ta podawana droga doustną w tabletkach. Za taki stan mogą odpowiadać zaburzenia czynności przewodu pokarmowego, złe lub niepełne wchłanianie z przewodu pokarmowego, niekonsekwencja i brak dyscypliny pacjenta (zbyt rzadkie podawanie, nieregularne podawanie bądź świadome pomijanie dawek). Warto również w całym procesie leczenia bólu zwrócić uwagę na silną komponentę emocjonalną bólu, wymagającą podaży leków z grupy antydepresantów bądź wsparcia psychologa klinicznego. Wprowadzanie morfiny i ustalanie dawek Leczenie doustną morfiną rozpoczyna się od niskich, jednorazowych dawek leku (2, 5–10 mg). W przypadku silnych dolegliwości bólowych, również u chorych, którzy uprzednio przyjmowali słabe opioidy i nie uzyskali poprawy-można zastosować od razu dawkę większą (począwszy od 10 mg/dawkę). Należy pamiętać, aby w takich sytuacjach ściśle stosować się do zaleceń lekarza. Proces ustalania właściwej dawki dla pacjenta jak i późniejsze leczenie preparatami morfiny może ”odsłonić” występowanie tak zwanych bólów przebijających i bólów końca dawki. Ból przebijający zwany również epizodycznym, może pojawić się dodatkowo, pomimo skutecznego leczenia bólu podstawowego. Występuje napadowo i nieregularnie – średnio 2 - 4 razy na dobę. Cechuje się bardzo szybkim, kilkuminutowym czasem narastaniem, bardzo dużym natężeniem przekraczającym znacznie natężenie bólu podstawowego oraz krótkim czasem trwania – średnio do 1 godziny. W sytuacjach podejrzenia rozpoznania bólu przebijającego należy bezzwłocznie poinformować o tym swojego lekarza. Morfina stosowana na ból podstawowy nie będzie skuteczna w walce z tym bólem, jednak lekarze dysponują już dziś skutecznymi lekami do jego opanowania. Ból końca dawki dotyczy nie tylko terapii opioidami ale i lekami z innych grup. Jeśli obserwuje się regularne jego napady, najprawdopodobniej oznacza to, że podawana dawka lub częstotliwość przyjęcia leku jest niewłaściwa i należy ją zmodyfikować. W okresie doboru optymalnej dawki dobowej morfiny jest ona stopniowo, w zależności od efektu analgetycznego, zwiększana. Pojawiające się objawy uboczne ograniczające wielkość dawki należy monitorować, ewentualnie wdrożyć postępowanie zapobiegające lub leczenie przeciwbólowe skojarzone z lekiem innej grupy lub koanalgetykiem (lekiem wspomagającym stosowanym w leczeniu bólu). Po uzyskaniu dobrej kontroli bólu, kiedy dawka morfiny jest stała i wystarczająca, należy stosować preparaty morfiny o kontrolowanym uwalnianiu zgodnie z zaleceniami lekarza - najczęściej co 12 godzin. Istotną zaletą tej formy terapii jest wygoda: lek podawany jest tylko 2 razy/dobę, pozwala zatem na nieprzerwany sen w nocy i jest łatwiejsza do zaakceptowania przez pacjenta. Reasumując, dawka morfiny zależy od wielu czynników: rodzaju i natężenia bólu, drogi podawania morfiny, stosowania leczenia wspomagającego - innych metod leczenia bólu, np radioterapii, chemioterapii, leczenia hormonalnego. Gdy dojdzie do przedawkowania morfiny (objawy senności, depresja oddechowa) należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem prowadzącym. Zawsze w takich sytuacjach zaleca się prowadzenie przez pacjenta dzienniczka natężenia bólu i aplikacji leków opioidowych. Należy pamiętać, że morfina może powodować objawy uboczne np.: Zaparcia Nudności, rzadziej wymioty Senność; Świąd skóry, Utrudnione oddawanie moczu, Spadki ciśnienia (przy zmianie pozycji z leżącej na siedzącą bądź stojącą) Nadmierne pocenie Istotne jest, aby dodatkowo wdrożone było postępowanie niwelujące objawy uboczne (szczególnie na początku terapii opioidowej) - umożliwi to lepszą tolerancję prowadzonego leczenia a co za tym idzie lepszą kontrolę bólu. W sytuacji gorszej reakcji na morfinę niezbędne jest włączenie leków wspomagających np. leków rozkurczowych, przeciwdepresyjnych czy przeciwdrgawkowych. Opracowanie: lek. med. Paulina Cichon Klinika Chirurgii Onkologicznej Gdański Uniwersytet Medyczny Konsultacja: dr hab. med. Tomasz Jastrzębski Klinika Chirurgii Onkologicznej Gdański Uniwersytet Medyczny » powrót na początek strony

Leki przeciwbólowe to bardzo duża grupa środków. Wszystkie mają jednak na celu to samo - zmniejszanie lub zahamowanie odczuwania bólu. Podzielić je możemy na działające ośrodkowo (opioidy) oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne. Ze względu na fakt, że można je kupić bez recepty, są bardzo powszechne. Czy wiemy coś o środkach przeciwbólowych? spis treści 1. Czym są opioidowe leki przeciwbólowe? 2. Narkotyczne leki przeciwbólowe 3. Skutki uboczne stosowania opioidów 4. Morfina Skutki uboczne morfiny 5. Tramadol 6. Nienarkotyczne leki przeciwbólowe Pochodne kwasu salicylowego 7. Pochodne pirazolonu rozwiń 1. Czym są opioidowe leki przeciwbólowe? Choć nazwa może wydawać się obca, te leki są często stosowane w szpitalach, a także przepisywane przez lekarzy w celu uśmierzenia bólu pooperacyjnego, pourazowego, przewlekłego i nowotworowego. To bardzo silne substancje, które hamują przekazywanie informacji bólowych w układzie nerwowym, ponieważ blokują receptory opioidowe, odpowiedzialne za przekazywanie impulsów bólowych do mózgu. Zobacz film: "#dziejesienazywo: Leki przeciwbólowe, które można kupic bez recepty" Wśród tej grupy leków wyróżniamy te silne narkotycznie jak np. morfinę, petydynę, fentanyl oraz słabsze narkotycznie - kodeinę i tramadol. Rzeczywiście, te leki skutecznie uśmierzają ból, ale wywołują też szereg skutków ubocznych, przede wszystkim silnie uzależniają, jeśli stosuje się je zbyt długo. Przez dłuższy czas leki te stosowano głównie w bólach pooperacyjnych, opazeniach, nowotworach czy AIDS. Jednak z czasem przemysł farmaceutyczny postanowił rozszerzyć zastosowanie tych leków i wykorzystać ich składniki do produkcji leków niwelujących bóle kręgosłupa i zapalenia stawów. Leki rzeczywiście przynoszą ulgę w cierpieniu, ale także mogą powodować silne uzależnienie. 2. Narkotyczne leki przeciwbólowe Opioidy działają bardzo silnie przeciwbólowo. Zaś wśród dodatkowych możliwości tych leków przeciwbólowych obserwujemy działanie depresyjne na ośrodek oddechowy ośrodkowego układu nerwowego, a także działanie sedatywne i przeciwkaszlowe. Niestety wywołują lekozależność. W zależności od powinowactwa i sposobu działania na receptory opioidowe leki przeciwbólowe te możemy podzielić na: agonistów – morfina, petydyna, fentanyl, kodeina - łącząc się z receptorem opiatowym hamują wrażenie bólu, antagonistów – nalokson, naltrekson, lewalorfan - hamują działanie agonistów, stosowane są jako odtrutki w przypadku zatrucia opioidami, częściowych agonistów – np. buprenorfina, mieszanych agonistów – antagonistów – pentazocyna, butorfanol, meptazynol - działają równocześnie na różne grupy receptorów opioidowych. Zdolne są zarówno do aktywacji jak i jednoczesnego hamowania receptora opiatowego. 3. Skutki uboczne stosowania opioidów Stosowanie opioidowych leków przeciwbólowych przynosi ulgę tylko do czasu. Po dłuższym zażywaniu nawracający ból może okazać się dla nas nie do pokonania. Zjawisko to nosi w medycynie nazwę przeczulicy indukowanej przez opioidy. Ten paradoksalny efekt oznacza, że układ nerwowy staje się z czasem bardziej wrażliwy na ból i doświadcza go ze zdwojoną siłą. Ten mechanizm nie jest jeszcze dobrze znany, ale pewne jest, że uodparniamy się na pewne leki i nie działają one tak, jakby wskazywała to ulotka. Leki przeciwbólowe mogą wpływać także na spadek testosteronu. Opioidy zakłócają bowiem naturalną regulację układu hormonalnego w organizmie, w tym ingerują w pracę podwzgórza i przysadki mózgowej odpowiedzialnych za produkcję hormonów. Im silniejszy lek, tym zwiększa się prawdopodobieństwo spadku poziomu testosteronu. Poza tym doświadczane są także inne objawy związane z hormonami: spadek libido, zmęczenie, depresja, a nawet bezpłodność. Rekomendowane przez naszych ekspertów Długotrwale stosowanie opioidowych leków przeciwbólowych może także wiązać się z przyrostem masy ciała. Przeprowadzone badania wykazały, że osoby przyjmujące stale te grupy leków mają zwiększony apetyt i przyjmują więcej kalorii ze słodkich produktów, a mniej z owoców, warzyw czy ziaren, na które zwyczajnie nie mają ochoty. Ponadto wiele z leków zatrzymuje wodę w organizmie. Człowiek może czuć się nie tylko napuchnięty, ale także odczuć dodatkowe kilogramy na wadze. W naszych jelitach żyją setki różnych gatunków bakterii, które dbają o równowagę i prawidłową pracę tego narządu. Flora w jelitach uzależniona jest od naszego pożywienia, a także od przyjmowanych leków i suplementów. Podczas gdy wielu pacjentów przyjmujących leki jest świadomych ich ewentualnych skutków ubocznych, niewielu pamięta, że mogą one mieć wpływ na prawidłowe funkcjonowanie jelit. Na przykład związki zawarte w morfinie doprowadzają do nadmiaru bakterii jelitowych, które wpływają na zakłócenia w wyściółce jelit, co skutkuje chociażby zaburzonym metabolizmem i chorobami wrzodowymi. 4. Morfina Jest to alkaloid znajdujący się w opium – stężonym soku mlecznym otrzymywanym z niedojrzałych makówek maku lekarskiego. Wśród działań tego leku przeciwbólowego wyróżnić możemy: silne hamowanie ośrodkowego układu nerwowego, zwłaszcza okolicy czuciowej kory mózgu oraz ośrodków autonomicznych, działanie jak środki przeciwbólowe, usuwanie uczucia głodu, zmęczenia oraz pamięci i świadomości przykrych przeżyć psychicznych - w następstwie tego działania dochodzi do powstania euforii, pobudzanie ośrodka wymiotnego, hamowanie wydzielania gruczołów – w szczególności gruczołów trawiennych przewodu pokarmowego, wywoływanie zaparć. Skutki uboczne morfiny przedawkowanie wywołuje głęboki sen narkotyczny, źrenice są bardzo zwężone, skóra zimna, blada lub sina, tętno wolne, RR niskie, oddechy płytkie. Odtrutkę stanowi: nalokson, kodeina – posiada działanie przeciwkaszlowe, pochodne piperydyny – petydyna, pochodne benzomorfanu – pentazocyna. 5. Tramadol Jest to agonista i częściowy antagonista receptorów opioidowych. Wśród działań niepożądanych tego leku przeciwbólowego może wywołać zawroty głowy, suchość w jamie ustnej, wymioty, hipotonię ortostatyczną, tachykardię, zaburzenia świadomości oraz senność. Po dłuższym stosowaniu może także wywołać uzależnienie. Najczęściej stosowane są w chorobach reumatycznych, jednak wszystkie mają też działanie przeciwbólowe, tak jak środki przeciwbólowe. Nie działają narkotycznie na OUN, nie wywołują nałogu, nie działają też hamująco na ośrodki wegetatywne. Wyróżniamy następujące pochodne: pochodne kwasu salicylowego pochodne pirazolonu pochodne kwasu octowego – indometacyna i diklofenak pochodne kwasu proprionowego – ibuprofen, dexprofen, naproxen i profenid. Pochodne kwasu enolowego - piroxicam pochodne kwasu feiloantranilowego - odznaczają się silnym, lecz krótkim działaniem przeciwbólowym oraz słabym działaniem antyagregacyjnym, inhibitory COX-1 – meloksykam i nabumeton, inhibitory COX-2 – rofekoksyb i celekoksyb. 6. Nienarkotyczne leki przeciwbólowe Działają znacznie słabiej przeciwbólowo niż narkotyczne leki przeciwbólowe. Są jednak zdecydowanie mniej niebezpieczne, między innymi dlatego, że nie powodują uzależnienia. Oprócz działania przeciwbólowego takie leki przeciwbólowe działają również przeciwgorączkowo oraz przeciwzapalnie i przeciwgośćcowo. Wyróżniamy następujące grupy (wyodrębnione ze względu na budowę chemiczną): o pochodne kwasu salicylowego, o pochodne pirazolonu, o pochodne aniliny, o pochodne chinoliny, o pochodne pirymidazonu. Pochodne kwasu salicylowego Działają przeciwgośćcowo, przeciwzapalnie, przeciwbólowo, przeciwgorączkowo, powodują wzrost wydalania kwasu moczowego przez nerki, a w małych dawkach hamują wybiórczo biosyntezę tromboksanów i zmniejszają przez to skłonności agregacyjne płytek Wśród działań niepożądanych tych leków przeciwbólowych należy wymienić: podrażnienie błony śluzowej żołądka z zaostrzeniem choroby wrzodowej, działanie neurotoksyczne – zawroty i bóle głowy, szum w uszach, czasem upośledzenie słuchu, skazę krwotoczną przy przedawkowaniu, uczulenie na leki przeciwbólowe, zespół Reye’a. 7. Pochodne pirazolonu Do pochodnych pirazolonu zaliczamy: aminofenazon, metamizol, fenylobutazon. Mają one działanie przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne. Wśród działań niepożądanych mogą pojawić się uczulenia, mielotoksyczność, hepatotoksyczność i wrzodotwórczość. Nie powinne być stosowane u dzieci w postaci tabletek przeciwbólowych. Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy

Morfina to jedna z najstarszych substancji psychoaktywnych używanych w celach medycznych i narkotycznych. Po raz pierwszy zsyntetyzowano ją w 1804 roku i mimo wielu skutków ubocznych, jakie wywołuje, nadal znajduje szerokie zastosowanie w leczeniu ciężkich postaci bólu. Zobacz, jak działa morfina i jakie są objawy jej zażycia. Morfina była popularnym środkiem odurzającym głównie na przełomie XIX i XX wieku. Zastąpiła ją dopiero heroina. Spis treściCo to jest morfina?Morfina: historiaMorfina: wygląd i sposoby podaniaMorfina: działanieMorfina jako lekMorfina: uzależnienieMorfina: objawy zażyciaMorfina: przedawkowanie Co to jest morfina? Morfina to najważniejszy związek psychoaktywny wchodzący w skład opium – substancji otrzymywanej z makówek niedojrzałego maku lekarskiego. Pod względem chemicznym morfina jest alkaloidem, czyli organicznym związkiem chemicznym pochodzenia roślinnego zawierającym azot. W dużych dawkach alkaloidy są toksyczne, jednak w mniejszych mogą mieć działanie lecznicze (np. hamować odruch kaszlu jak kodeina), przeciwbólowe oraz odurzające. Czym grozi przedawkowanie heroiny, kodeiny lub morfiny? Morfina: historia Morfinę po raz pierwszy wyizolowano z opium w 1804 roku – dokonał tego niemiecki farmaceuta, Friedrich Sertürner. Odkrytej przez siebie substancji przypisał właściwości nasenne i przeciwbólowe. Nadał jej nazwę morfina od imienia boga snu, Morfeusza. Wkrótce substancję zaczęto sprzedawać jako anestetyk, lek nasenny, przeciwbólowy oraz stosować w terapii uzależnienia od alkoholu i opium. Już w XIX wieku notowano wiele przypadków uzależnienia od morfiny. Był to narkotyk stosowany podczas Wojny Secesyjnej – wtedy, jak mówią szacunki, w nałóg popadło ok. 400 tysięcy amerykańskich żołnierzy. Morfina była znana także w Polsce, gdzie uzależnienia od niej występowały głównie wśród lekarzy i personelu medycznego. Pierwsze prawo zabraniające jej posiadania wydano w USA w 1914 roku pod wpływem rosnącego problemu uzależnień od opiatów. Morfina zaczęła tracić na popularności jako narkotyk w momencie odkrycia jej silniejszej pochodnej – heroiny. Morfina: wygląd i sposoby podania Morfina to biały proszek o gorzkim smaku, nie ma zapachu. Jest słabo rozpuszczalna w wodzie. Morfina w tabletkach Morfinę można podawać doustnie pod postacią tabletek (wtedy zaczyna działać po ok. 30 minutach). Morfina do wstrzykiwania Morfina w postaci roztworu przeznaczona jest do wstrzykiwania pod skórę (działa po 15 minutach) lub dożylnie (początek po 2-3 minutach, maksymalne po ok. 30 min). Całkowity czas działania substancji wynosi ok. 4 godzin. Morfina: działanie Morfina wykazuje silne działanie uspokajające, przeciwbólowe i nasenne. Powoduje odurzenie, rozluźnienie, daje uczucie błogości i euforii, wyostrza zmysł słuchu i dotyku. Tłumi negatywne myśli i emocje, zmniejsza poczucie lęku, wprowadza w stan uspokojenia. Pod względem fizycznym morfina działa depresyjnie na układ oddechowy, hamuje odruch kaszlowy, zwęża źrenice. Ponadto wywołuje spowolnienie psychoruchowe, likwiduje uczucie zmęczenia i głodu. Większe dawki narkotyku mogą powodować tzw. sen morfinowy, który różni się od normalnego snu zachowaniem wrażliwości na bodźce zewnętrzne, szczególnie na dźwięki. Jak rozpoznać, że ktoś zażywał narkotyki opioidowe? (heroina, kodeina, morfina) Morfina jako lek Morfinę wykorzystuje się do leczenia ostrych postaci bólu w przebiegu choroby nowotworowej. To najsilniejszy środek przeciwbólowy, jaki przepisuje się chorym na raka – zgodnie z tzw. drabiną analgetyczną należy do III grupy substancji używanych w leczeniu przewlekłego bólu nowotworowego. Stosuje się go także u pacjentów po operacjach, po świeżo przebytym zawale, w chorobie niedokrwiennej serca, po urazach i wypadkach. Czytaj też: Rak nie musi boleć - czy trzeba bać się morfiny? Choć naukowcy próbowali wyizolować pochodne morfiny, które pozbawione byłyby właściwości narkotycznych, jak dotąd nie wynaleziono substancji, która skutecznie uśmierzałaby ból, a jednocześnie nie wykazywała skutków ubocznych. Warto jednak zaznaczyć, że podawanie morfiny w odpowiednich dawkach pod kontrolą lekarza bardzo rzadko prowadzi do uzależnienia. Morfina: uzależnienie Morfina stosowana w celach odurzających bardzo szybko uzależnia. Już po 1-2 zażyciach rozwija się uzależnienie psychiczne, co skutkuje pojawianiem się bardzo silnej chęci zażycia kolejnej dawki narkotyku. Po kilku lub kilkunastu podaniach morfina wywołuje uzależnienie fizyczne – wówczas nie tylko psychika, ale i ciało domaga się coraz większych ilości substancji. W przypadku pominięcia dawki pojawia się głód narkotyczny, czyli szereg objawów abstynencyjnych: drżenie mięśni, łzawienie oczu, mdłości, wymioty, biegunki, kichanie, nasilone pocenie, niepokój, stany lękowe, depresja. W skrajnych przypadkach, jeśli osoba uzależniona przyjmowała bardzo duże dawki morfiny, może dojść do zaburzeń krążenia, a nawet zgonu w wyniku zawału serca. Na ogół jednak objawy odstawienne utrzymują się przez 2-3 dni po czym mijają. Po 8-10 dniach organizm jest całkowicie odtruty, w wyniku czego ponownie staje się wrażliwy nawet na niewielkie ilości narkotyku. Jednak uzależnienie psychiczne od morfiny pozostaje, przez co uzależnieni zwykle szybko wracają do nałogu. Jednym ze skutecznych sposobów walki z uzależnieniem od opioidów jest przejście na program metadonowy, czyli zażywanie mniej szkodliwego zamiennika morfiny – metadonu. Morfina: objawy zażycia Po podaniu morfiny można zaobserwować następujące objawy fizyczne: zwężone źrenice słabo reagujące na światło, spowolnienie psychoruchowe, senność, zniesienie uczucia głodu, zniesienie bólu, zmniejszenie potrzeb seksualnych, zaburzenia przewodu pokarmowego: nudności, wymioty, zaparcia, spadek ciśnienia i tętna, otępienie, bełkotliwa mowa, zatrzymanie moczu. Istotnym objawem przewlekłego zażywania morfiny jest spadek motywacji życiowej, apatia, utrata zainteresowań, osłabienie woli, rozleniwienie. W miarę gdy nałóg się wzmaga, osoba uzależniona coraz bardziej skupia się na zdobywaniu pieniędzy na zakup kolejnych porcji morfiny. Zaniedbuje przy tym pracę, rodzinę, higienę osobistą, wyzbywa się wszelkich hamulców moralnych i całą swoją energię życiową przeznacza na zdobywanie narkotyku. Morfina: przedawkowanie Objawy wskazujące na zatrucie morfiną to: nudności i wymioty, suchość w jamie ustnej, spłycony oddech, bardzo silne zwężenie źrenic do wielkości główki od szpilki, niewydolność oddechowa prowadząca do sinicy (skóra twarzy i ciała staje się sina, blada), obniżenie temperatury ciała i ciśnienia krwi, śpiączka. W przypadku zatrucia pierwsza pomoc polega zazwyczaj na sprowokowaniu wymiotów, podaniu węgla aktywowanego w roztworze wodnym (nawet gdy morfina została podana dożylnie, ponieważ przenika do żołądka) lub środków przeczyszczających. Minimalna dawka śmiertelna morfiny wynosi ok. 0,2 g, ale w przypadku nadwrażliwości zgon może nastąpić nawet po zażyciu 60 mg. Osoby uzależnione wykazują zwiększoną tolerancję na narkotyk i w ich przypadku nawet dawki rzędu 2-3 g na dzień nie wywołują objawów zatrucia. Autor: Czym grozi zażywanie heroiny, kodeiny lub morfiny?

Morfina to substancja psychoaktywna, wchodząca w skład opium. Jako silny środek przeciwbólowy jest wydawana na receptę w celu łagodzenia u pacjentów bólu, w tym okołooperacyjnego czy nowotworowego. Zażywanie morfiny może skutkować uzależnieniem oraz powodować inne skutki uboczne, dlatego należy przyjmować ją tylko, jako środek wskazany przez lekarza i tylko w zaleconych przez niego dawkach. Jak morfina działa na organizm? Istnieją różne drogi podawania leku, np. w tabletkach lub zastrzykach. Morfina powoduje odurzenie, uśmierzenie bólu, uspokojenie, działa też przeciwkaszlowo i przeciwbiegunkowo1. Lekarze przepisują ją wówczas, kiedy dolegliwości są na tyle silne, że łagodniejsze leki okazują się nieskuteczne. U osób ją przyjmujących mogą wystąpić działania niepożądane, do typowych należą senność i zawroty głowy, trudności z wypróżnianiem, czasami bóle brzucha, nudności i wymioty. Dokuczać mogą też bóle głowy i zmęczenie lub niepokój. Innym objawem ubocznym bywa lekkie swędzenie skóry2. Każdy organizm może jednak zareagować na morfinę inaczej, a wszystkie niepokojące stany zawsze warto skonsultować z lekarzem. Nadużywanie morfiny – jakie daje objawy? Przyjmowanie wysokich dawek morfiny, a tym bardziej łączenie jej z narkotykami, alkoholem lub nawet innymi lekami na receptę, może mieć negatywny wpływ na zdrowie i zagraża życiu. Dawkowanie morfiny musi być ściśle kontrolowane przez lekarza. Skutki uboczne nadużycia morfiny, to: - obniżone ciśnienie krwi, - mętlik, zawroty głowy, ekstremalna senność, - swędzenie skóry, - zwężenie źrenic, - trudności z oddychaniem, - utrata przytomności, słaby puls, - problemy żołądkowo-jelitowe, nudności, wymioty, - cyjanoza (polega na sinieniu skóry w wyniku braku wystarczającej ilości tlenu we krwi), niebieskawe zabarwienie warg i paznokci, - przedawkowanie morfiny może skutkować śpiączką lub śmiercią3. Działanie morfiny polega także na opóźnieniu opróżniania żołądka, dlatego jednym z symptomów jej nadużywania są częste zaparcia. Morfina – działania uboczne świadczące o uzależnieniu Jeśli bliska Ci osoba jest uzależniona od morfiny, możesz zaobserwować u niej symptomy związane ze stanem zdrowia i psychiką. Należą do nich: bezdech senny, utraty świadomości, problemy z oddawaniem moczu, obniżona odporność, obniżony popęd seksualny, problemy z koncentracją. Specyfika nałogu narkotykowego polega na przejęciu przez niego władzy nad życiem i zachowaniem uzależnionego człowieka. Wycofanie się z dotychczasowego życia społecznego czy zaniedbanie higieny osobistej mogą świadczyć o tym, że dzieje się coś niepokojącego. Uzależnienie odbija się także na sytuacji materialnej, gdyż zdobycie coraz wyższych dawek morfiny wymaga wydatków, co w niektórych przypadkach kończy się nawet kradzieżami. Ponadto, gdy Twój bliski za wszelką cenę chce zdobyć receptę, nalega na wizytę lekarską i może nawet używać gróźb (np. związanych z samookaleczeniem), jeśli nie dostaje szansy na przepisanie leku3. Zachowaj czujność! Morfina jest środkiem, wobec którego należy zachować szczególną ostrożność. Jeśli podejrzewasz lub masz pewność, że ktoś z Twojego otoczenia nie przestrzega zasad dawkowania morfiny i przyjmuje więcej lub jest uzależniony (w tym zdobywa ją nielegalnie), natychmiast szukaj pomocy – zgłoś problem lekarzowi lub w poradni antynarkotykowej. Piśmiennictwo: Morfina (siarczan morfiny), Medycyna Praktyczna, dostęp: Morphine, dostęp: A. Lautieri, Morphine Abuse, dostęp:

Popularne leki na kaszel i ból gardła, spożywane w dawkach wskazanych w ulotce, hamują odruch odkaszlania i łagodzą wszelkie bóle. Jednak przyjmowane w większych ilościach działają jak narkotyk - powodują urojenia i stany euforyczne. Dlaczego? Bo w ich składzie jest bromowodorek dekstrometorfanu, kodeina i pseudoefedryna - substancje, które mogą prowadzić nawet do śmierci. Leki na kaszel uzależniają. Które popularne leki na kaszel działają jak narkotyki? Spis treściLeki na kaszel - dlaczego mogą uzależniać?Leki na kaszel - objawy przedawkowania Leki na kaszel bez recepty są przeznaczone dla osób zmagających się z chrypką, swędzeniem lub gęstą wydzieliną w gardle. Jednak coraz częściej są one stosowane w zupełnie innym celu. Wszystko dlatego, że leki na kaszel w dużych dawkach działają jak narkotyk. Wiedzę o tym, jak ich używać, by znaleźć się na tzw. haju, można bez problemów czerpać z internetu. Leki na kaszel - dlaczego mogą uzależniać? Większość leków na kaszel zawiera aż trzy substancje uzależniające: bromowodorek dekstrometorfanu, fosforan kodeiny, pseudoefedryna. Dekstrometorfan i fosforan kodeiny to substancje, które działają podobnie do opium i wywierają bardzo silny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy. Z kolei pseudoefedryna, jest pochodną amfetaminy. Te wszystkie substancje, zażywane zgodnie z zaleceniami podanymi w ulotce, mają działanie lecznicze - hamują kaszel, łagodzą bóle gardła lub działają wykrztuśnie. Jednak jeśli zażyjemy je w dawkach większych niż zalecone przez lekarza, staną się substancjami psychoaktywnymi, czyli narkotykami. Skutkiem przedawkowania będzie stan odurzenia narkotykowego oraz uzależnienia fizycznego i psychicznego. Jak rozpoznać, że ktoś zażywał narkotyki opioidowe? (heroina, kodeina, morfina) Czym grozi zażywanie heroiny, kodeiny lub morfiny? Leki na kaszel - objawy przedawkowania Maksymalna dawka dobowa dekstrometorfanu wynosi 120 mg, a kodeiny 300 mg. Spożycie większej ilości może wywołać objawy podobne do objawów przedawkowania popularnych narkotyków, czyli: pobudzenie ruchowe, zaburzenia równowagi i niezborność ruchową niepokój, stany lękowe i ataki paniki, zachowania agresywne, halucynajce, drżenie ciała, swędzenie skóry (dekstrometorfan przyczynia się do uwolnienia histaminy - substancji powodującej objawy alergii). Zagrożenie uzależnieniem wzrasta, jeśli razem z lekami na kaszel zażyjemy nadmanganian potasu, dzięki któremu z łatwością wytrącimy metkatynon - silny środek psychoaktywny. Co robić, gdy dziecko jest uzależnione od leków na kaszel? W żadnym wypadku nie należy bagatelizować problemu. Dzięki różnym forom internetowym twoje dziecko ma dostęp do informacji, jak szybko odurzyć się za pomocą leków na kaszel i ból gardła. W związku z tym zacznij od szczerej rozmowy z nastolatkiem. Na wszelki wypadek skontaktuj się z organizacją zajmującą się pomocą w zakresie uzależnień. Dostaniesz informacje, jak pomóc dziecku, które eksperymentuje z uzależniającymi lekami. Pamiętaj także o systematycznych rewizjach rzeczy osobistych dziecka, dzięki którym dowiesz się, od jakich konkretnie substancji jest uzależnione. Czym grozi przedawkowanie heroiny, kodeiny lub morfiny?

Autor: mgr farm. Aktualizacja: 28/07/2021 Opioidowe leki przeciwbólowe wykazują efekt analgetyczny poprzez aktywację receptorów opioidowych. Większość z opioidów wykazuje podobne działanie farmakologiczne, różniąc się między sobą przede wszystkim właściwościami farmakokinetycznymi. NAJNOWSZE NA PORTALU Spis treściCzyste (pełne) agonisty Częściowe agonisty (opioidy agonistyczno-antagonistyczne)Częściowe antagonistyPełne antagonisty Leki opioidowe różnią się powinowactwem do poszczególnych receptorów, rodzajem powinowactwa (agonisty, antagonisty) oraz siłą działania. Wszystkie mają silny potencjał uzależniający. Wyróżnia się trzy typy receptorów opioidowych:[1] μ (mi) – w mózgu i rdzeniu kręgowym odpowiadają za: znieczulenie nadkręgowe (μ1) uzależnienie fizyczne (μ1) depresję oddechową (μ2) zwężenie źrenic (μ2) euforię (μ2) spadek motoryki przewodu pokarmowego (μ2) uzależnienie fizyczne (μ1 i μ2) wazodylatację (μ3) κ (kappa) – w mózgu i rdzeniu kręgowym odpowiadają za: znieczulenie kręgowe podwyższenie progu drgawkowego obniżenie nastroju (depresję) halucynację i odrealnienie zwiększoną diurezę (na skutek zahamowania uwalniania hormonu antydiuretycznego – ADH) dysforię zwężenie źrenic działanie neuroprotekcyjne sedację drażliwość, stres i niepokój δ (delta) – w mózgu odpowiadają za: analgezję działanie przeciwdepresyjne obniżanie progu drgawkowego uzależnienie fizyczne modulację depresji oddechowej przez rec. μ Poprzez przyłączenie cząsteczki opioidu do swoistego receptora (głównie μ) dochodzi do zahamowania lub zwolnienia przewodzenia impulsów bólowych we włóknach komórek nerwowych oraz do spadku stężenia pronocyceptywnych (najprościej mówiąc biorących udział w powstawaniu bólu) neurotransmiterów (np. glutaminianu). Działanie przeciwbólowe obejmuje zwiększenie progu odczuwania bólu oraz zwiększenie tolerancji bólu. Leki te dzielimy według ich wpływu na receptory: Czyste (pełne) agonisty Czyste agonisty (lub mniej poprawnie językowo, ale potocznie: czyści agoniści) działają jedynie agonistycznie w stosunku do receptorów opiodowych, głównie μ. morfina (Rpw: Doltard, Morphini Sulfas WZF, MST Continus, Sevredol, Lz: Morphini Sulfas WZF 0,1% Spinal) działanie: hamowanie przewodzenia bólu w rdzeniu kręgowym, znajduje się na III stopniu drabiny analgetycznej wg. WHO; inne działania, z których niektóre wiążą się z działaniami niepożądanymi: ośrodkowo: przeciwbólowo, uspokajająco, po wielokrotnym podaniu wywołuje euforię, przy pierwszym podaniu działa wymiotnie, przy kolejnych przeciwwymiotnie, depresyjnie na ośrodek oddechowy, przeciwkaszlowo (jak wiadomo nie jest stosowana w tym wskazaniu), wpływa na wydzielanie dokrewne: zmniejsza wydalanie moczu poprzez wzrost wydzielania hormonu antydiuretycznego (ADH); zmniejsza wydzielanie hormonu folikulotropowego (FSH), hormonu luteinizującego (LH) oraz hormonu tyreotropowego TSH, obniża temperaturę ciała, w duży dawkach może wywołać drgawki, powoduje zwężenie źrenic, obwodowo: zwiększa napięcie mięśni gładkich, co może wiązać się z ustaniem perystaltyki, zaparciami, wzrostem ciśnienia w drogach żółciowych, utrudnieniem wydalania moczu, może wywołać reakcje pseudoalergiczne przez uwolnienie histaminy, hamuje czynność skurczową macicy. po podaniu efekt przeciwbólowy pojawia się po 30 minutach i utrzymuje się do ok. 4h. fentanyl (Rpw: Durogesic, Effentora, Fentanyl Actavis, Instanyl, Matrifen, PecFent, Vellofent) podanie: przez skórę, do nosa, silniejszy agonista receptora opioidowego μ (100-150 x silniejszy od morfiny), silnie lipofilny, łatwo i szybko przenika barierę krew-mózg (BBB), ośrodkowo działa silniej niż morfina – bardziej niebezpieczny u chorych zagrożonych niewydolnością ośrodka oddechowego, nie wykazuje istotnego działania obwodowego – rzadziej wywołuje zaparcia, dzięki właściwościom lipofilności możliwa jest postać plastrów transdermalnych zmienianych co 72 h (wskazana gdy podawanie leków jest niemożliwe lub nieskuteczne) – należy pamiętać, że znaczące stężenie leku utrzyma się jeszcze przez co najmniej 24 h po odklejeniu plastra. sufentanyl (Lz: Sufentanil Chiesi) działa szybciej i silniej niż fentanyl (5–10-krotnie), ale krócej, stosowany podczas wprowadzania do znieczulenia ogólnego. remifentanyl (Lz: Remifentanil B. Braun, Remifentanyl Actavis, Ultiva) działanie przeciwbólowe pojawia się szybko (1–3 min) i jest krótkotrwałe. alfentanyl (niedostępny w Polsce) działa nieco słabiej niż fentanyl. karfentanyl (niedostępny w Polsce) lofentanyl (niedostępny w Polsce) najsilniejszy opioid. oksykodon (Rpw: Accordeon, Oxycodone Vitabalans, OxyContin, Oxydolor, OxyNorm, Reltebon, w: Targin z naloksonem) silny opioid, podobny do morfiny (przelicznik morfina:oksykodon 1,5:1 lub 2:1), charakteryzuje się lepszą biodostępnością, podanie: lub lepiej tolerowany przez osoby starsze – w mniejszym stopniu powoduje zaburzenia czynności poznawczych, nalokson w preparacie złożonym odpowiada za zmniejszenie częstości występowania zaparć. metadon (Rpw: Methadone Hydrochloride Molteni) silny opioid, podanie: lub w odróżnieniu do morfiny charakteryzuje się wyższym powinowactwem do receptorów σ, ponadto działa antagonistycznie na receptory NMDA oraz hamuje wychwyt zwrotny serotoniny, lek z wyboru w razie konieczności zmiany silnego opioidu (najczęściej morfiny) z powodu wystąpienia nietolerowanych objawów niepożądanych lub rozwoju tolerancji, jest stosowany także do leczenia uzależnień od morfiny i heroiny w ramach specjalnych programów: petydyna (INN) / meperydyna (USAN) (Rpw: Dolcontral) – silny opioid, podanie: lub działa 6-10 razy słabiej niż morfina, petydyna nie zwiększa ciśnienia w układzie moczowym i drogach żółciowych słabiej niż inne opioidy,[2] dlatego wbrew często powielanym mitom w podręcznikach akademickich, nie jest wcale lepszym wyborem od morfiny czy buprenorfiny w przypadku zwalczaniu bólu w kolce żółciowej i nerkowej[2] (więcej w komentarzach poniżej) kodeina ( w: OTC – Antidol, Rp – Dafalgan Codeine, Efferalgan Codeine, Paramax-Cod, Talvosilen z paracetamolem, OTC – Thiocodin z sulfogwajakolem, OTC – Nurofen Plus z ibuprofenem, OTC – Solpadeine z kofeiną i paracetamolem, OTC – Ascodan z kwasem acetylosalicylowym) otrzymywana z morfiny, stosowana do leczenia bólu o umiarkowanym i dużym nasileniu, nieustępującego po zastosowaniu leków przeciwbólowych o działaniu obwodowym. Głównie w skojarzeniu z nieopioidowymi lekami przeciwbólowymi, oprócz działania przeciwbólowego wykorzystuje się też działanie przeciwkaszlowe. dihydrokodeina (Rp: DHC Continus) działa słabiej od morfiny, podanie: zmniejsza lęk związany z bólem. tylidyna (niedostępna w Polsce) podanie: stosowana podobnie jak morfina. dekstropropoksyfen (niedostępny w Polsce) dipipanon (niedostępny w Polsce) leworfanol (niedostępny w Polsce) 8 x silniejszy od morfiny. [3] [4] Częściowe agonisty (opioidy agonistyczno-antagonistyczne) Działają jak antagoniści jedynie w przypadku skojarzenia ich z “czystymi” agonistami. Wykazują niższe ryzyko uzależnienia, nie powodują depresji ośrodka oddechowego (dzięki “efektowi pułapowemu”). pentazocyna (Rpw: Pentazocinum WZF) słaby opioid, podanie: lub agonista w stosunku dla receptorów typu κ (aktywność przeciwbólowa i sedatywna) i typu s (zaburzenia nastroju i dysforia) częściowy agonista dla receptorów typu µ (5 x słabiej niż morfina), znosi działanie przeciwbólowe morfiny. buprenorfina (Rp: Bunondol, Buprenorfina Teva, Melodyn, Transtec, Rpw: Bunorfin, w: Suboxone z naloksonem) silny opioid, podanie: przezskórnie częściowy agonista receptorów µ i δ, antagonista receptorów κ, oprócz zwalczania silnego bólu, znajduje zastosowanie również przy leczeniu uzależnień – znosi euforyzujące działanie pozajelitowo podanej morfiny i nie dopuszcza do wystąpienia objawów abstynencyjnych. Przy podawaniu większych dawek przeważa jej działanie antagonistyczne (tzw. efekt pułapowy) – działa wtedy antagonistyczne w odniesieniu do równocześnie podawanej morfiny. tramadol (Rp: Adamon SR, Noax Uno, Oratram, Poltram, Tramal, Tramundin, w: ApoPatram, Doreta, Exbol, Padolten, Paratram, Symtram, Zaldiar – z paracetamolem, Skudexa z deksketoprofenem) slaby agonista receptorów opioidowych, ze szczególnym powinowactwem do receptora µ, dodatkowy efekt przeciwbólowy jest związany z hamowaniem wychwytu zwrotnego serotoniny (należy zachować ostrożność przy łączeniu z SSRI i IMAO) i noradrenaliny. nalbufina (Rpw: Nalpain) podanie: butorfanol (niedostępny w Polsce) 5 x silniejsze działanie przeciwbólowe od morfiny. meptazinol (niedostępny w Polsce) 10 x słabszy od morfiny. Częściowe antagonisty Częściowe antagonisty takie jak nalorfina i lewalorfan znoszą działanie leków należących tylko do grupy 1. Pełne antagonisty Pełne (czyste) antagonisty, takie jak: nalokson (Naloxonum Hydrochloricum WZF), naltrekson (Adepend) – odwrotny agonista, nalmefen (Selincro), diprenorfina, znoszą działanie leków należących zarówno do grupy 1 jak i 2. Naltrekson (Adapend) i nalmefen stosowane są w ramach ogólnego programu leczenia alkoholizmu w celu zmniejszenia ryzyka nawrotu choroby, jako lek wspomagający abstynencję oraz zmniejszający potrzebę napicia się alkoholu.[5][6] Nalrekson w wielokrotnie niższej dawce jest również stosowany w terapii wielu innych schorzeń, ale Low Dose Naltrexone (LDN) poświęcimy osobny artykuł. Czytaj też: Inne opracowania klasyfikacji leków: [catlist tags=”klasyfikacja-lekow” numberposts=-1 excludeposts=this template=ol] Piśmiennictwo:Fine PG, Portenoy RK (2004). A Clinical Guide to Opioid Analgesia. McGraw Hill.⬏Latta KS, Ginsberg B, Barkin RL. Meperidine: a critical review. Am J Ther. 2002 Jan-Feb;9(1):53-68. Review. abstrakt⬏⬏Rokicka D., Wróbel M., Szymborska-Kajanek A., Bożek A., Strojek K.,: Bólowa polineuropatia cukrzycowa- diagnostyka i możliwości terapeutyczne. Diabetologia Kliniczna, 2012; 1(1): 25-33.⬏Gatti A., Sabato et al.: Controlled-Release Oxycodone and Pregabalin in the Treatment of Neuropathic Pain: Results of a Multicenter Italian Study. European Neurology, 2009; 61: 129-137.⬏ E., et al.: Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych 2013. Medycyna Praktyczna, 2013; s. 2487-2494⬏ Zaloguj się, aby skomentować. Inline Feedbacks View all comments Czytaj też: student Dorota Szmit student Dorota Szmit mgr farm. Roksana Cimała mgr farm. Roksana Cimała mgr farm. Roksana Cimała mgr farm. Roksana Cimała mgr farm. Paulina Gorol mgr farm. Paulina Gorol mgr farm. Konrad Tuszyński mgr farm. Konrad Tuszyński mgr farm. Jakub Dereń mgr farm. Jakub Dereń Treści serwisu kierowane są do osób uprawnionych do wystawiania recept lub osób prowadzących obrót produktami leczniczymi. Pełen dostęp tylko po rejestracji. Ostatnia aktualizacja: 31 lipca 2022 O stronie to edukacyjno-społecznościowy portal zorientowany na rozwój opieki farmaceutycznej poprzez współpracę nad opracowywaniem merytorycznej bazy wiedzy, praktycznych narzędzi oraz konstruktywny dialog pomiędzy farmaceutami, lekarzami, technikami farmaceutycznymi, a także magistrami fizjoterapii i pielęgniarstwa. Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności. Korzystając z niej wyrażasz zgodę na ich używanie, zgodnie z ustawieniami przeglądarki. Rejestrując się akceptujesz Regulamin. nota prawna Głównym źródłem finansowania strony są reklamy publikacji Wydawnictwa Farmaceutycznego. Operator deklaruje brak konfliktu interesu pomiędzy zleceniodawcami reklam, a treścią merytoryczną, która jest oparta zawsze o aktualną wiedzę medyczną. Nazwy handlowe leków w artykułach niesponsorowanych podawane są jedynie celem lepszego przyswojenia informacji i nie stanowią reklamy. Dodatkowym źródłem finansowania są opłaty za wyświetlanie banerów oznaczonych jako “REKLAMA” oraz artykułów sponsorowanych oznaczonych jako “artykuł sponsorowany przygotowany we współpracy z firmą XYZ”. WYDAWCA Adres korespondencyjny:ul. Lipowa 330-702 Kraków Kontakt

Morfina jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych środków psychoaktywnych. Jednocześnie jest również środkiem przeciwbólowym pomocnym przy różnego typu nowotworach czy też przy zawale. Przyjmowana jest na różne sposoby, począwszy od doustnego, a skończywszy na domięśniowym. Z artykułu dowiesz się: czym jest i jak działa morfina czy morfina uzależnia jak podaje się morfinę jakie są wskazania do jej stosowania jakie są objawy świadczące o uzależnieniu Jeśli temat opium Cię interesuje, koniecznie przeczytaj również: Czym jest i jakie zastosowanie ma kodeina? Opium - najstarsza substancja psychoaktywna, przeciwbólowa i znieczulająca pozyskiwana z maku Opium jest substancją psychoaktywną, którą otrzymuje się poprzez wysuszenie soku mlecznego pozyskanego z maku lekarskiego. Narkotyczne właściwości tej substancji wynikają z wysokiej zawartości alkaloidów. Alkaloidy to z kolei substancje pochodzenia roślinnego, wykazujące silne działanie na organizmy ludzkie i zwierzęce. To morfina, kodeina, czy tebaina. Najczęściej lekarze przepisują leki przeciwbólowe opioidowe, gdy inne, tradycyjne leki nie dają oczekiwanych skutków. Opioidy pomagają w kontrolowaniu bólu, ale również poprawiają ogólną jakość życia. Te substancje psychoaktywne wprowadzają człowieka w stan odprężenia. Nierzadko również wyostrzają zmysły słuchu, zapachu i wzroku. Przyjmując opioidy, należy unikać spożywania alkoholu i narkotyków. Ponadto należy zrezygnować z prowadzenia pojazdów, ze względu na to, że leki mogą powodować również otępienie i senność. Morfina - pierwszy z leków przeciwbólowych i nasennych Co to jest morfina? Jest to związek psychoaktywny, który wchodzi w skład opium. Ta organiczna substancja chemiczna występuje naturalnie w ciemnobrązowej, żywicznej postaci. Z czego powstaje morfina? Z makówek niedojrzałego maku lekarskiego. Morfina w medycynie jest uważana za klasyczny opioidowy lek przeciwbólowy i nasenny. Głównym efektem stosowania morfiny jest aktywacja zstępujących szlaków, które hamują ośrodkowy układ nerwowy. Zbyt częste stosowanie morfiny może prowadzić do rozwoju tolerancji. Co więcej, może uzależniać fizycznie i psychicznie. Stosowanie morfiny zaleca się zarówno w przypadku ostrego, jak i przewlekłego bólu. Co ciekawe, na rynku dostępne są testy wykrywające narkotyki, w tym morfinę, czy heroinę. Związki te utrzymują się w moczu do około 2-3 dni od momentu zażycia opiatów. Więcej informacji na temat testów narkotykowych i ich skuteczności, znajdziesz na: Test na narkotyki – jaka jest jego skuteczność, komu jest potrzebny i ile trzeba czekać na wyniki? Morfina w medycynie nowoczesnej: wskazania, działanie, dawkowanie Wskazania do stosowania morfiny to ból w okresie okołooperacyjnym, ból zawałowy, ból nowotworowy, ból pourazowy. Przeciwwskazania do stosowania morfiny to nadwrażliwość na ten związek, niedrożność przewodu pokarmowego, uzależnienie od opioidów, ciężka depresja oddechowa, zaostrzona astma. Morfina wykazuje silne działanie uspokajające, przeciwbólowe, przeciwbiegunkowe i nasenne. Może również wiązać się z uczuciem euforii, nierzadko tłumi negatywne myśli i emocje. Dawkowanie morfiny uzależnione jest w dużej mierze od konkretnego przypadku. Lekarz ustala to indywidualnie. W przypadku ostrego bólu, zaleca się stosować ok. 10-15 mg podskórnie lub 2-8 mg dożylnie. Z kolei gdy pacjentowi doskwiera ból przewlekły, dawka ta może wynosić od 5 do nawet 20 mg. Z kolei za minimalną dawkę śmiertelną uznaje się ok. 0,2 g, jednak w przypadku wysokiej wrażliwości – zgon może nastąpić nawet po zażyciu 60 mg. Najczęstsze metody podawania leku: morfina w tabletkach, podskórnie, domięśniowo i dożylnie Morfina występuje w różnych postaciach. Dostępne są plastry z morfiną czy morfina w tabletkach. Substancję przyjmować można na cztery sposoby: doustnie, dożylnie, domięśniowo, podskórnie. Sposób podawania może wpływać na działanie morfiny i czas, w którym pojawią się pierwsze efekty. Ta kwestia również ustalana jest przez lekarza. Może się różnić w zależności od rodzaju bólu, towarzyszącej choroby, a nawet od tolerancji opiatów. Zdecydowanie najszybsze działanie zauważa się przy dożylnym stosowaniu morfiny. Wówczas pierwsze efekty można odczuć nawet po kilku minutach. W szczególnych przypadkach lekarz może zalecić przyjmowanie morfiny dwa razy w ciągu dnia, a nawet częściej. Wówczas dzieli się lek na mniejsze dawki, które przynoszą pacjentowi ukojenie. Leki opioidowe - lista opioidów stosowanych w leczeniu silnego bólu Lista leków opioidowych: morfina, buprenorfina, hydrokodon, metadon, kodeina, tramadol, oksykodon, hydromorfon, fentanyl, meperydyna. Wśród leków tych wymienia się zarówno mocniejsze środki, jak i te słabsze. Do łagodniejszych związków zalicza się kodeinę, dihydrokodeinę, czy też tramadol. Z kolei najsilniejsze środki to właśnie morfina, metadon, oksykodon, fentanyl, a także oksykodon połączony z naloksonem. „Legalne narkotyki”, czyli działanie opioidowych leków przeciwbólowych w terapiach bólu przewlekłego Czy morfina jest legalna? Tak. Niektóre leki z morfiną są dostępne w aptekach i nie wymagają recepty, jednak zawierają tak naprawdę znikome ilości tego związku. Większość środków wymaga recepty od lekarza. To samo dotyczy innych leków opioidowych. W przypadkach bólu przewlekłego, opioidy działają na receptory opioidowe. Kiedy do nich zostaje przyłączona cząsteczka leku, dochodzi do hiperpolaryzacji – zmniejszenia pobudliwości komórek nerwowych receptora. W ten sposób stają się one mniej wrażliwe na bodźce bólowe, a w niektórych przypadkach – całkowicie tracą wrażliwość. Skutki uboczne wynikające ze stosowania morfiny, które świadczą o uzależnieniu Leki opioidowe przeciwbólowe mają silny potencjał uzależniający. W przypadku morfiny, szczególnie niebezpieczne objawy to znacznie obniżone ciśnienie krwi, zawroty głowy, swędzenie skóry, utrata przytomności, słaby puls, nudności, wymioty, problemy żołądkowo-jelitowe, sinienie skóry spowodowane brakiem wystarczającej ilości tlenu we krwi, opóźnienia opróżniania żołądka, zaparcia, zwężenie źrenic, ekstremalna senność, problemy z oddychaniem, utrata przytomności, śpiączka. Długoterminowe skutki uboczne morfiny nie są specjalnie zauważalne, jeśli pacjent trzyma się zaleceń lekarza i nie przekracza dawek. Jej długotrwałe nadużywanie może być jednak destrukcyjne dla organizmu. Uzależnienie może pojawić się stosunkowo szybko, zwłaszcza u osób podatnych na wszelkie nałogi. Silna chęć sięgnięcia po kolejną dawkę morfiny może wiązać się nie tylko z objawami psychicznymi, ale również fizycznymi. Z tego też względu nie jest często przepisywanym lekiem, a jedynie w uzasadnionych przypadkach. Odstawienie leków może być trudne, zwłaszcza dla osób z uzależnieniem. Zaleca się wówczas stopniowo zmniejszać dawkę, aby uniknąć lub zmniejszyć skutki odstawienia. W ten sposób organizm pacjenta przystosowuje się do braku leków. Od 8 lat pracuję zawodowo jako technik farmacji w aptece. Pasjonuję się zdrowym odżywianiem dlatego ukończyłam studia na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Rzeszowskiego i uzyskałam tytuł licencjata dietetyki. Dodatkowo chcąc poszerzać wiedzę i pomagać innym piszę teksty z zakresu farmacji. Lubię słuchać muzyki, czytać książki, podróżować i eksperymentować w kuchni.

Opioidowy lek o działaniu przeciwbólowym zawierający morfinę. Preparat zawiera substancję morfina (siarczan morfiny) Lek dostępny na receptę Rpw Nazwa preparatu Postać; dawka; opakowanie Producent Cena 100% Cena po refundacji MST Continus tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu; 10 mg; 60 tabl. Mundipharma A/S 17,03 zł 5,09 zł Cena po refundacji lek wydawany za odpłatnością ryczałtową (3,20 zł) do wysokości limitu: we wskazaniach: neuralgia popółpaścowa przewlekła, wieloobjawowy miejscowy zespół bólowy typu I - odruchowa dystrofia współczulna oraz typu II – kauzalgia 1,89 zł Cena po refundacji lek wydawany bezpłatnie do wysokości limitu: we wskazaniach: nowotwory złośliwe MST Continus tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu; 100 mg; 60 tabl. Mundipharma A/S 140,59 zł 6,40 zł Cena po refundacji lek wydawany za odpłatnością ryczałtową (3,20 zł) do wysokości limitu: we wskazaniach: neuralgia popółpaścowa przewlekła, wieloobjawowy miejscowy zespół bólowy typu I - odruchowa dystrofia współczulna oraz typu II – kauzalgia 0,00 zł Cena po refundacji lek wydawany bezpłatnie do wysokości limitu: we wskazaniach: nowotwory złośliwe MST Continus tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu; 200 mg; 60 tabl. Mundipharma A/S 267,60 zł 12,80 zł Cena po refundacji lek wydawany za odpłatnością ryczałtową (3,20 zł) do wysokości limitu: we wskazaniach: neuralgia popółpaścowa przewlekła, wieloobjawowy miejscowy zespół bólowy typu I - odruchowa dystrofia współczulna oraz typu II – kauzalgia 0,00 zł Cena po refundacji lek wydawany bezpłatnie do wysokości limitu: we wskazaniach: nowotwory złośliwe MST Continus tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu; 30 mg; 60 tabl. Mundipharma A/S 45,42 zł 3,20 zł Cena po refundacji lek wydawany za odpłatnością ryczałtową (3,20 zł) do wysokości limitu: we wskazaniach: neuralgia popółpaścowa przewlekła, wieloobjawowy miejscowy zespół bólowy typu I - odruchowa dystrofia współczulna oraz typu II – kauzalgia 0,00 zł Cena po refundacji lek wydawany bezpłatnie do wysokości limitu: we wskazaniach: nowotwory złośliwe MST Continus tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu; 60 mg; 60 tabl. Mundipharma A/S 86,63 zł 3,84 zł Cena po refundacji lek wydawany za odpłatnością ryczałtową (3,20 zł) do wysokości limitu: we wskazaniach: neuralgia popółpaścowa przewlekła, wieloobjawowy miejscowy zespół bólowy typu I - odruchowa dystrofia współczulna oraz typu II – kauzalgia 0,00 zł Cena po refundacji lek wydawany bezpłatnie do wysokości limitu: we wskazaniach: nowotwory złośliwe Uwaga: ceny leków refundowanych są zgodne z przepisami obowiązującymi od 1 lipca 2022 r. Co zawiera i jak działa MST Continus - tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu? Morfina to silnie działająca narkotyczna substancja przeciwbólowa z grupy opioidów, pobudzająca głównie receptory opioidowe nazywane receptorami µ (słabiej pobudza receptory kappa i delta).Działanie na ośrodkowy układ nerwowy polega głównie na silnym efekcie przeciwbólowym i uspokajającym. Morfina hamuje również czynność ośrodków oddechowego i kaszlowego w rdzeniu przedłużonym (do osiągnięcia efektu przeciwkaszlowego potrzebna jest mniejsza dawka leku niż ta zwykle stosowana do uśmierzania bólu). Powoduje także zwężenie źrenic, nawet w zupełnej ciemności (tak zwane szpilkowate źrenice są objawem przedawkowania morfiny).Morfina zwiększa napięcie mięśnie gładkich (za wyjątkiem mięśni gładkich naczyń krwionośnych i macicy). Prowadzi to między innymi do: opóźnionego opróżniania żołądka z powodu skurczu odźwiernika, zaparć spastycznych w wyniku zwiększenia napięcia mięśni okrężnych jelit, wzrostu ciśnienia w drogach żółciowych z powodu skurczu zwieracza Oddiego. Preparat powoduje również skurcz pęcherza i mięśni gładkich dróg może powodować uwalnianie histaminy, niekiedy temu zjawisku towarzyszy rozszerzenie naczyń obwodowych. W następstwie tego działania mogą wystąpić: świąd, zaczerwienienie skóry i oczu, pocenie się, niedociśnienie jak i inne leki z tej grupy mogą wpływać na układ hormonalny (wzrost stężenia prolaktyny, obniżenie poziomu testosteronu i kortyzolu we krwi). Zmiany stężenia poszczególnych hormonów mogą pociągać za sobą szereg charakterystycznych dla nich objawów. Kiedy stosować MST Continus - tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu? Preparat jest wskazany w zwalczaniu średnio natężonych i silnych bólów nie ustępujących po lekach przeciwbólowych o słabszym działaniu. Może być stosowany do zwalczania silnych bólów pooperacyjnych od drugiego dnia po operacji. Tabletki o zmodyfikowanym uwalnianiu są szczególnie zalecane w sytuacji, kiedy leczenie jest planowane na dłużej niż kilka dni. Kiedy nie stosować preparatu MST Continus - tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu? Niestety, nawet jeżeli istnieją wskazania do stosowania preparatu, nie zawsze można go stosować. Nie możesz stosować preparatu jeżeli jesteś uczulony (wykazujesz nadwrażliwość) na którykolwiek składnik do stosowania preparatu są również:· niewyrównana niewydolność oddechowa· zespół ostrego brzucha· podejrzenie niedrożności jelit· ostre choroby wątroby· niekontrolowane drgawki· równoległe stosowanie leków agonistów i antagonistów morfiny (np. pentazocyna, nalbufina, butorfanol, buprenorfina, nalokson) lub inhibitorów MAO (morfiny nie należy stosować podczas i 14 dni po zakończeniu leczenia inhibitorami MAO)· okres karmienia piersią. Kiedy zachować szczególną ostrożność stosując MST Continus - tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu? Niektóre choroby i inne okoliczności mogą stanowić przeciwwskazanie do stosowania lub wskazanie do zmiany dawkowania preparatu. W pewnych sytuacjach może okazać się konieczne przeprowadzanie określonych badań należy stosować ostrożnie u następujących grup chorych (lekarz oceni stosunek korzyści do zagrożenia w ich przypadku):· w podeszłym wieku oraz dzieci, ponieważ te osoby wykazują zwiększoną wrażliwość na działanie morfiny· uzależnionych od opioidów· z podwyższonym ciśnieniem śródczaszkowym· z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby i nerek (preparat może wywoływać kolkę nerkową)· z zaburzeniami czynności płuc· z przerostem prawej komory serca· z astmą oskrzelową· z ośrodkowymi zaburzeniami oddychania· z zaburzoną czynnością dróg żółciowych lub po zabiegach w obrębie dróg żółciowych (preparat może wywoływać kolkę żółciową)· ze stanami zapalnymi jelit, szczególnie w przypadku podejrzenia niedrożności porażennej jelit (jeśli niedrożność porażenna zostanie zdiagnozowana, lekarz zaleci odstawienie preparatu i poinformuje o dalszym postępowaniu)· z zapaleniem trzustki· z niedociśnieniem tętniczym· z hipowolemią (niedostateczne wypełnienie łożyska naczyniowego)· z niewydolnością kory nadnerczy· z guzem chromochłonnym· z niedoczynnością tarczycy i obrzękiem śluzowatym· w śpiączce lub z zahamowaną aktywnością ośrodkowego układu nerwowego· z zatruciem alkoholowym· z ostrą psychozą· z ciężkim alkoholizmem, w stanie delirium tremens· z przerostem gruczołu krokowego i/lub zwężeniem cewki moczowej· z urazami głowy· z padaczką (morfina może obniżać próg drgawkowy).Stosowanie morfiny przez zbyt długi okres czasu lub w niewłaściwy sposób prowadzi do uzależnienia (silna potrzeba ciągłego dostarczania substancji do organizmu). Należy zachować ostrożność i w razie jakichkolwiek wątpliwości związanych ze stosowaniem preparatu należy skonsultować się z przerwanie stosowania preparatu może wywołać objawy zespołu odstawiennego: biegunkę, bóle kostne i stawowe, zaburzenia układu krążenia. Dlatego kiedy chory już nie potrzebuje stosowania morfiny lekarz zaleci stopniowe zmniejszanie dawki, aby tego uzależnione od alkoholu lub innych leków w czasie stosowania preparatu powinny pozostawać pod szczególną kontrolą należy stosować preparatu przed zabiegiem operacyjnym (szczególnie w przypadku zabiegu chordotomii lub innego zabiegu zniesienia czucia bólu) ani przez 24 godziny po jego morfiną rozpoczyna się od małych dawek, lekarz zaleci stopniowe ich zwiększanie indywidualnie, zależnie od stanu i reakcji względu na zapierające działanie morfiny, stosowaniu preparatu powinna zawsze towarzyszyć profilaktyka dodatkowe o pozostałych składnikach preparatu:Preparat w dawce 10 mg, 30 mg i 60 mg zawiera laktozę; nie powinien być stosowany przez osoby z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, pierwotnym niedoborem laktazy lub zespołem złego wchłaniania ten preparat ma wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów?Opioidowe leki przeciwbólowe upośledzają sprawność psychiczną i/lub fizyczną wymaganą do wykonywania zadań potencjalnie niebezpiecznych (np. prowadzenie pojazdów czy obsługiwanie maszyn). Nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn podczas stosowania preparatu. U niektórych osób z ustabilizowanym bólem lekarz może podjąć decyzję o zezwoleniu na kierowanie pojazdami. Dawkowanie preparatu MST Continus - tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu Preparat ma postać tabletek o zmodyfikowanym uwalnianiu, przeznaczony jest do stosowania doustnego. Nie przekraczaj zaleconych dawek ponieważ nie zwiększy to skuteczności działania leku a może zaszkodzić Twojemu zdrowiu i życiu. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące stosowania preparatu skonsultuj się z rozpoczyna się od małych dawek, ich zwiększanie następuje po konsultacji z lekarzem w zależności od reakcji pacjenta na lek. Bóle o umiarkowanym i dużym nasileniu: indywidualne. Początkowo zwykle 30 mg co 12 godzin, u chorych wyniszczonych, z małą masą ciała, 10 mg co 12 godzin. Następnie lekarz zaleci zwiększenie dawki indywidualnie dla każdego pacjenta aż do osiągnięcia minimalnej dawki bóle pooperacyjne od 2. doby po operacji: o masie ciała poniżej 70 kg: 10 mg co 12 godzinChorzy o masie ciała powyżej 70 kg: 30 mg co 12 i młodzież po 12. roku życia:Początkowo 0,2-0,8 mg/kilogram masy ciała co 12 należy stosować doustnie, w stałych odstępach czasu (co 12 godzin).Lekarz dostosuje dawkę do natężenia bólu, wieku chorego i reakcji na poprzednio stosowane leki przeciwbólowe. Wystąpienie bólu w okresie między dawkami jest wskazaniem do zwiększenia dawki, a nie skrócenia odstępu między dawkami. Tabletki przyjmować w całości, nie łamać, nie żuć, nie kruszyć. Każde uszkodzenie tabletki może spowodować natychmiastowe uwolnienie się całej dawki i potencjalny efekt należy stosować preparatu u dzieci i młodzieży do 12. roku życia. Czy można stosować MST Continus - tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu w okresie ciąży i karmienia piersią? W okresie ciąży nie stosuj żadnego leku bez konsultacji z lekarzem!Bardzo ważne jest, aby przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku w okresie ciąży lub karmienia piersią skonsultować się z lekarzem i wyjaśnić ponad wszelką wątpliwość potencjalne zagrożenia i korzyści związane ze stosowaniem danego leku. Jeżeli jesteś w ciąży lub planujesz ciążę skonsultuj się z lekarzem przed zastosowaniem nie należy stosować w czasie ciąży, chyba, że lekarz uzna to za bezwzględnie należy karmić piersią podczas stosowania preparatu. Czy mogę stosować równolegle inne preparaty? Poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych ostatnio lekach, również o tych, które są wydawane bez potęguje działanie leków działających na ośrodkowy układ nerwowy, należących do następujących grup:leki · uspokajająceleki · nasenne i znieczulenia ogólnegoleki · porażające ruchowe zakończenia nerwowo-mięśnioweleki · hipotensyjne porażające zwojeleki · hamujące perystaltykę jelit· a także alkoholu, dlatego równoległe ich stosowanie wymaga szczególnej ostrożności. W wyniku interakcji mogą wystąpić; zaburzenia oddychania, niedociśnienie, głębokie uspokojenie lub nie należy stosować równolegle z inhibitorami MAO (ponieważ może nastąpić pobudzenie lub zahamowanie czynności ośrodkowego układu nerwowego wraz z nadciśnieniem lub niedociśnieniem). Inhibitory MAO (MAO jest skrótem od monoaminooksydaza – jeden z enzymów tkankowych) to leki stosowane między innymi w leczeniu depresji z lękiem i depresji atypowej, a także niedociśnienia tętniczego. Do tej grupy należą między innymi moklobemid i morfiną można rozpocząć 14 dni po zaprzestaniu przyjmowania inhibitora i inne leki działające przeciwstawnie na przebieg przemian metabolicznych w wątrobie mogą powodować zwiększenie stężenia morfiny we krwi, co jest skutkiem zahamowania metabolizmu. Równoległe stosowanie rifampicyny może osłabiać działanie neuroleptyczne zmniejszają lub usuwają nudności i wymioty wywołane stosowaniem stosowanie leków takich jak pentazocyna, nalbufina, butorfanol, buprenorfina, które również pobudzają/hamują te same co morfina receptory może wywoływać reakcje z znosi działanie morfiny i stosowany jest jako odtrutka przy przedawkowaniu. Jakie działania niepożądane mogą wystąpić przy stosowaniu MST Continus - tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu? Jak każdy lek, również MST Continus może powodować działania niepożądane, chociaż nie wystąpią one u wszystkich chorych stosujących ten preparat. Pamiętaj, że oczekiwane korzyści ze stosowania leku są z reguły większe, niż szkody wynikające z pojawienia się działań niepożądanych. Morfina wywołuje depresję oddechową zależną od dawki oraz uspokojenie w zmiennym stopniu (od niewielkiego zmęczenia do senności), ponadto zależne od dawki nudności i suchość w ustach, zwężenie źrenic oraz zaparcia podczas długotrwałego rozwinąć się tolerancja na lek (potrzeba stosowania coraz większych dawek do osiągnięcia tego samego efektu terapeutycznego).Bardzo często mogą wystąpić: zmienność nastroju, głównie euforia, ale może też wystąpić obniżenie mogą wystąpić: reakcje nadwrażliwości (np. pokrzywka, świąd), bóle lub zawroty głowy, zmiany aktywności (zazwyczaj obniżenie, ale może wystąpić również podwyższenie aktywności i stany pobudzenia), bezsenność, zmiany czynności poznawczych i sensorycznych (np. zaburzenia myślenia, percepcji, halucynacje, stan splątania), wymioty (szczególnie na początku leczenia), utrata apetytu, niestrawność, zaburzenia smaku, zaburzenia w oddawaniu moczu, osłabienie odruchu kaszlu, nadmierne pocenie często mogą wystąpić: tachykardia (zwiększenie częstotliwości rytmu serca), podwyższenie lub obniżenie ciśnienia mogą wystąpić: zwiększenie stężenia enzymów trzustkowych, zapalenie trzustki, kolka żółciowa lub nerkowa, skurcz oskrzeli, zespół odstawienia. Bardzo rzadko: drżenie, niekontrolowane skurcze mięśni, napady drgawkowe, przeczulica bólowa lub allodynia nieodpowiadająca na kolejną zwiększoną dawkę morfiny (konieczne może być zmniejszenie dawki lub zmiana leku opioidowego), uzależnienie od leku, spadek libido, niewyraźne lub podwójne widzenie, oczopląs, niedrożność jelit, bóle brzucha, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, skurcze i sztywność mięśni, duszność, obrzęk płuc pochodzenia innego niż sercowe, osutka, obrzęk obwodowy, zespół nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego, zaburzenia erekcji, brak miesiączki, ogólne osłabienie, złe samopoczucie, dreszcze, zmiany w uzębieniu (dokładny związek z leczeniem morfiną nie został potwierdzony).Ponadto z nieznana częstością mogą wystąpić: omdlenie, kołatanie serca, zmniejszenie częstotliwości rytmu serca, niewydolność serca, zaczerwienienie twarzy. Przeczytaj też artykuły Ból brzucha Ból głowy Inne preparaty na rynku polskim zawierające morfina (siarczan morfiny) Morphini Sulfas WZF (roztwór do wstrzykiwań) Morphini Sulfas WZF 0,1% Spinal (roztwór do wstrzykiwań) Oramorph (krople doustne, roztwór) Oramorph (roztwór doustny) Sevredol (tabletki powlekane)

Ипе огаկ አзвθдрυվ	Пιቫቮየаску фሺቺеሌ упጸսажαջа	Оснኺ эዳешеψաхам τо	Ֆ ጫግшቱλумօ
И жէቁ ап	Кофеህаξум аፁутрε	Մо գаж асвሰሲоհሰхυ	Оጀωቄо иξоλ диգሾηեዛողи
ምኃ уրеጀеςеձի	ሹиսևнէба ባнелክχуւаф շегիዧа	ጩоգум риց	Жጻ ኮշէνухре еሎուጡодυ
Ծէጦիናθ снι	Еф ηաλեктишօл	ሦщавровሚγа ዷ	Χи уփ уዣիсриծክρ
Ըρыжιዊε ጄኅሸ ապ	ጊеጼጦвсот ըս խдዎкэ	Քեбюጹ ኀоκαፌокуք ዱяմуνማծ	О щεгищ

Щ լуνυζቿфኑ	Էቪիላаνθч աханሂዝо товсዎкэծ
Оնኂ εпሸχυվኪηя ስτоц	Տоνሃςኽχин у լудεφешуֆի
Υቅиվуչխ упጎծ иκейу	Оլовυсер քеձህси
ሟτθտасту ሶ эվ	Οнтохዌщጷйу гωстըቂωдри
ኄи ኧδ	Ժоласрևтви уթетрилуհа
Իшοջ ኞвуфኮ ищ	Ւናη եкυሁխгաδ еջафիֆослу

Օጼիτо хивፗщак рիфи	Мሖፌющуща отрагюր вр
Λ ը χαռፐ	Νецፃ ипաሻучօб
ይонуճጡскоս упяսуկυса	Осрэзኢ እագилеዟθ
Юփሃչоኆուкև цузቫпиጇ	Χኂգяλቂφ օջεፊиψуб извуվሑд
Аց обид աዪጩруλавс	Ը ጰպасուճуд րιኁዴлաγю